Zeszyty naukowe
Autor: Thomas Arkan 173
Strony: 173–193
DOI: 10.18276/frfu.2016.79-13
pdfpełen tekst

Abstract
The global transition from manufacturing to service based economies and later to knowledgebased economies implies a greater focus on employee resources because of global skill shortages, and more complex internal company knowledge that might be lost should an employee leave the organization. Acknowledged by economists as the most important resource because it controls and directs the other resources, people within an organization directly influence the success or failure of that organization. As a result of its significance, a special interest in Human Resource Accounting has developed where many models and techniques have been proposed for valuing human resources more broadly. Despite robust research there remains much debate as to whether human resource should be included or excluded in the financial statement. Historically, accounting has not recognized human resources as an asset in the statement of financial position, because of a dearth of acceptable metrics applicable to people under employment, and also due to a lack of suitable models for use in attributing a value to a human resource. Clearly, a knowledge gap of this nature raises questions for accounting practices where human capital is the focus. Human resource accounting has the potential to provide an alternative solution helpful to management decision-making especially regarding the adequacy of human resources when viewed within a financial health framework. To date however, there exists a need to further establish a credible platform for human resource accounting, particularly via the achievement of robust qualitative research results. As such this article analyses further the possibility of including human resources within the definition of asset, defines types of expenditure required in financial statements and proposes the types of disclosure necessary for a presentation of human resource assets. Specifically, this article also proposes a valuation model that overcomes the limitations of previous models, and includes calculations suitable for inclusion in the statement of financial position. An added outcome of this article is a more defined concept of Human Resource Accounting as a subset of general accounting, seen within International Financial Reporting Standards (IFRSs) and applicable to the 2015 financial reporting IAS 38.
Keywords: Human resources accounting (HRA), IAS38, the Flamholtz model, and Lev and Schwartz model

KSIĘGOWE ZASOBY LUDZKIE: SUGEROWANY MODEL POMIARU I WYCENY

Streszczenie
Transformacja gospodarcza, jaka dokonała się w skali globalnej, z gospodarek opartych na produkcji poprzez gospodarki oparte na usługach, do gospodarek opartych na wiedzy, oznacza dla firm większą koncentrację na zasobie, jakim są ich pracownicy. Dzieje się tak z uwagi na globalne niedobory umiejętności, jak również możliwość utraty cennej wiedzy wewnętrznej w konsekwencji odejścia pracownika z firmy. Pracownicy organizacji, uznani przez ekonomistów za najważniejszy jej zasób, ponieważ kontrolują i zarządzają innymi zasobami, przyczyniają się w bezpośredni sposób do jej sukcesu lub niepowodzenia. Z uwagi na ogromne znaczenie tego zasobu, coraz większe zainteresowanie zyskuje rachunkowość zasobów ludzkich, w której proponuje się wiele modeli i technik do wyceny zasobów ludzkich w szerszym kontekście. Mimo solidnych badań, nadal toczą się ożywione dyskusje o tym, czy należy ujmować zasoby ludzkie w sprawozdaniu finansowym czy też nie. Historycznie rzecz biorąc, rachunkowość nie uznawała zasobów ludzkich za składnik aktywów w sprawozdaniu z sytuacji finansowej z uwagi na brak odpowiednich wskaźników mających zastosowanie do pracowników, a także ze względu na brak odpowiednich modeli przypisywania wartości zasobom ludzkim. Oczywiste jest zatem, że w momencie silnej orientacji na kapitał ludzki luka wiedzy tego rodzaju rodzi wiele pytań wobec praktyki rachunkowości. Rachunkowość zasobów ludzkich ma możliwości wypracowania alternatywnego rozwiązania przydatnego zarządom w procesie decyzyjnym, zwłaszcza w zakresie adekwatności zasobów ludzkich z punktu widzenia kondycji finansowej. Do tej pory istnieje jednak potrzeba dalszego ustalenia wiarygodnej platformy rachunkowości zasobów ludzkich, w szczególności drogą uzyskania solidnych wyników badań jakościo wych. W związku z tym niniejszy artykuł dokonuje dalszej analizy możliwości włączenia zasobów ludzkich do kategorii aktywów, określa rodzaje wydatków wymaganych w sprawozdaniach finansowych i proponuje ro dzaje ujawnień niezbędnych do przedstawienia aktywów w postaci zasobów ludzkich. W szczególności, niniejszy arty kuł proponuje model wyceny pozbawiony ograniczeń poprzednich modeli i przedstawia obliczenia, które organizacja można wykorzystać, decydując się na uwzględnienie tych zasobów w sprawozdaniu finansowym. Dodatkowym wynikiem tego artykułu jest doprecyzowanie definicji pojęcia rachunkowości zasobów ludzkich jako podzbioru ogólnej rachunkowości z punktu widzenia Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) i mającego zastosowanie do MSR 38 w zakresie sprawozdawczości finansowej z 2015 roku.
Sowa kluczowe: rachunkowość zasobów ludzkich, MSR 38, model Flamholtza, model Leva i Schwartza